Historia rasy: psy-utonagany swoje pochodzenie liczą od lat 80-ch XX wieku, kiedy selekcjonerzy oraz kynolodzy Stanów Zjednoczonych, Kanady oraz Wielkiej Brytanii zaplanowali wyhodować psa zewnętrznie podobnego do dzikiego wilka, lecz z absolutnie spokojnym i nieagresywnym temperamentem, która jest zdatna zapewnić cudowne towarzystwo dla swego właściciela. W celach selekcji zostały wyeliminowane psy, sylwetką podobne do wilka, lecz niegroźne, łatwo nadające się na szkolenie, zdyscyplinowane. Nie mówiąc nawet o tym, że prawdziwe wilki do krzyżowania nawet nie były zaplanowane. Wybór kynologów-selekcjonerów po długich teoretycznych oszacowaniach należał owczarku niemieckiemu, siberian husky, alaskan malamute. Liderem projektu został doświadczony selekcjoner angielski Edwin Harrison. Chociaż w hodowaniu rasy zostały zaangażowane najlepsze przedstawiciele czystej krwi, głównym praojcem rasy stał się nie całkiem czystokrowny malamut z przezwiskiem Dolar. Liczne mioty szczeniąt od tego psa, maksymalnie podobnego do wilka, posiadały najbardziej charakterystyczne wilcze cechy i umaszczenie. W celu reklamy nowo powstałej rasy  selekcjonerzy wymyślili oryginalne marketingowe rozwiązanie. Zostali zaangażowani lingwiści od starożytnych i współczesnych języków Indian Ameryki Północnej, które zaproponowały nazwać nową rasę w stylu indiańskim - «utonagan», co tłumaczone jest z języka plemienia indiańskiego chinook jako «duch wilka». Dzięki temu nie standardowemu rozwiązaniu rasa szybko stała się popularna w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, a szczególnie w Wielkiej Brytanii. Najciekawsze jest to, że niektóre właściciele tych wilkopsów i dotychczas są przekonane w ich dawnym pochodzeniu wilczym, gdyby ono sięga korzeniami w te dawne czasy, gdy indiani północnoamerykańskie jeszcze nie spotykały się z kolonizatorami europejskimi i były właścicielami na swojej ziemi. A faktycznie swój rodowód te psy z «duchem wilka» prowadzą ze żłobków dla psów domowych w Anglii i nie posiadają ani kropli krwi dzikiej. Szczególną popularnością te psy cieszyły się w końcu wieku XX. W 1996 roku powstał pierwszy w Wielkiej Brytanii klub wielbicieli tych zwierząt, później jeszcze kilka. W trakcie selekcji wilkopsów precyzyjnie dzielą na dwie gałęzie - północnych inuitów oraz utonaganów. Te dwie gałęzie są podobne, lecz w wielu szczegółach się różnią. To spowodowane krzyżowaniem z wielu innymi rasami. Chociaż selekcjonerzy dokładali olbrzymiego wysiłku i dokonywali oryginalne rozwiązania marketingowe, skierowane na popularyzację rasy, dotychczas żaden Światowy związek psów nie uznał oficjalnie tej rasy. Lecz praca nad doskonaleniem rasy trwa. Tym niemniej nowe nieuznane  wilkopsy stają się popularne wśród wielbicieli psów na całym świecie i całkiem możliwe, że oficjalna akceptacja rasy nie za górami.
 
Kraj pochodzenia: Wielka Brytania.
 
Wysokość i masa: od 66 do 73 cm wysokości w kłębie. Suki 60 do 67 cm.  Waga psów i suk 25-50 kg.
 
Kształt: wydłużony.
 
Szata: psy utonagan mają grubą, podwójną warstwę bogatej sierści. Istnieje zimowy i letni warianty okrywy, istotnie różniące się od siebie  gęstością, długości sierści, grubości podszerstka. Włos podstawowy prosty i długi, okrywający całe ciało psa. Szczególnie porośnięte są pierś, plecy, uda, i brzuch psa. Między palcami pies też posiada pokrywę. Sierść na dotyk jest lekko szorstka i miękka.
 
Umaszczenie: końcowe umaszczenie nie jest zatwierdzone (selekcjonerzy dotychczas starają się otrzymać stabilnie wzorcowy maksymalnie wilczy wariant). Dlatego umaszczenie na tym etapie może być jak właściwie wilcze (wyraźnie szare, czarno-szare, szaro-rude z podpalaniem i wilczą maską na kufie), tak i bardziej charakterystyczny dla umaszczenia husky lub malamute - absolutnie biały, srebrzysto-szary, czarny z podpalaniem, rudo-brązowy, w kolorze mlecznej śmietanki, lecz wszędzie koniecznie z białą maską. Nierzadko na piersi psa  występują białe frędzle, przechodząca i na przednie kończyny psa.
 
Głowa: głowa nie powinna być ani zbyt szeroka, ani przesadnie wypukła; proporcjonalna do wielkości psa. W kształcie tępego  klina. Zewnętrznie posiada silne podobieństwo z kufą wilka. Stop lekko zaznaczony. Wargi szczelnie do siebie przylegające. Proporcjonalne policzki. Płat nosa czarny, owalny.
 
Uszy: stojące, dość wielkie, o kształcie szerokiego trójkąta (bardziej w tym podobne do uszy psa, niż wilka).  
 
Oczy: kształt - jak u wilka, wzrok też jest absolutnie wilczy, pożądany kolor nie jest precyzyjnie wyznaczony, lecz najczęściej są spotykane osobniki z kolorem brązowym (począwszy od żółtego po bursztynowy).
 
Zęby: dobrze rozwinięte, wyraźnie zaznaczone kły. Psy posiadają kompletny zestaw (42) równomiernie rozmieszczonych, białych zębów spotykających się w zgryzie nożycowym.
 
Szyja: bardzo silna, z dobrze rozwiniętą muskulaturą, dość długa, przechodzi w linię pleców.
 
Obudowa: zwarta lecz giętka, z dobrze rozwiniętym kłębem. Linia górna prosta, lekko wygięta. Brzuch podciągnięty, ledwo ściśnięte boki.
 
Pierś: klatka piersiowa dobrze rozwinięta, w kształcie gruszki.
 
Ogon: średniej wielkości, równomiernie owłosiony, powinien wisieć prosto do dołu; noszony wysoko i prosto, gdy pies jest podekscytowany.
 
Kończyny (przednie i tylne): proste, silne, średniej długości, z wydłużonymi wysklepionymi palcami i szorstkimi czarnymi lub ciemno-szarymi pazurami.
 
Cechy atrakcyjne: psy utonagan są bardzo żywe, energiczne i zawsze skore do zabawy. Posiadają dobrze zbalansowany życiowy temperament. Widać, że selekcjonerzy włożyli tyle wysiłku w powstanie nowej rasy i otrzymali cudownego dobrodusznego psa. Jeżeli chodzi o charakter psa, on jest absolutnie nie podobny do wilka. Uwielbiają spędzać czas w grupie osób na świeżym powietrzu, z nieco starszymi dziećmi i dorosłymi. Nie sprawiają problemów szkoleniowych – łatwo i szybko uczą się nowych komend. Lecz właściciel musi zdawać sobie sprawę, że trzeba będzie znaleźć możliwość wykorzystania energii psa i ją powstrzymać. Bezgranicznie ruchliwy, energicznie nie wstrzymany pies, bystry i sprawny, bawiąc się, zdatny zwalić  z nóg dorosłego mężczyznę, a tym bardziej dziecko.  Mają ogromne zapotrzebowanie na ruch; jeżeli nie jesteśmy w stanie poświęcić co najmniej półtorej godziny dziennie na spacer, nie powinniśmy decydować się na kupno utonagana. Przyszły właściciel utonagana musi zdawać sobie sprawę, że czworonogi łączą w sobie cechy Alaskana malamute, owczarka niemieckiego i husky. Pamiętajmy, że psy utonagan nie znoszą samotności, pozostawione same przez dłuższy czas mogą stać się destrukcyjne. Psy utonagan są bardzo rodzinne, energiczne i żywotne. Uwielbiają spędzać czas z właścicielem. Mają duże zapotrzebowanie na ruch. Nie znoszą stagnacji i samotności. Najlepiej czują się w środowisku podmiejskim, dobrze się orientują w terenie, świetnie nadaje się do pomocy podczas polowania. Słaby lub mało energiczny człowiek nie da rady z tym psem.

Producent profesjonalnych akcesoriów i sprzętu dla psów przedstawia dobór produktów dla psów rasy utonagan, w ofercie znajdziecie Państwo: gryzaki, mufki, kliny do zabawy i tresury psów rasy utonagan, szelki, obroże, kagańce, smycze ze skóry, nylonu i metalowe dla utonagana.